Asset Publisher
Drewno
Czy mogę zebrać na opał leżące w lesie drewno, gdzie mogę kupić drewno opałowe, czy leśnicy sprzedają świąteczne choinki - odpowiedzi na te i inne pytania.
Czy mogę zebrać na opał leżące w lesie drewno? Czy mogę wyciąć kilka gałązek na stroisz?
Leżące w lesie drewno nie może zostać zabrane bez zgody i wiedzy leśniczego. Podobnie nie można samodzielnie wycinać gałązek na stroisz, zbierać mchu czy porostów na wianki lub stroiki, czy pozyskiwać chrustu brzozowego na miotły. Las i każdy jego element jest dobrem społecznym, ale stanowi majątek skarbu państwa, którym zarządzają w imieniu społeczeństwa leśnicy.
Każde nadleśnictwo w kraju ma określone zasady i procedury korzystania z tego majątku, cennik drewna i stroiszu. W lasach jest wiele chronionych w różny sposób miejsc i obiektów, które łatwo zniszczyć. Leśnicy mają pełną wiedzę na temat lasu, w którym gospodarują i chętnie pomogą w racjonalnym i zgodnym z prawem korzystaniu z niego. Dlatego najpierw odwiedźmy kancelarię leśniczego, gdzie uzyskamy pełne informacje.
Gdzie mogę kupić drewno opałowe?
Sprzedaż drewna w nadleśnictwach odbywa się zgodnie z zarządzeniem dyrektora generalnego Lasów Państwowych. Dla klientów pragnących zakupić większe ilości drewna, prowadzących działalność gospodarczą (związaną z przerobem drewna) sprzedaż odbywa się poprzez Portal Leśno-Drzewny, na którym nabywcy po zarejestrowaniu się składają swoje oferty zakupu. Nadleśnictwa dodatkowo organizują przetargi na drewno w serwisie www.e-drewno.pl, w których mogą brać udział zarówno firmy jak i osoby fizyczne.
Dla klientów detalicznych każde nadleśnictwo posiada w sprzedaży drewno opałowe i drobne ilości drewna użytkowego (żerdzie, papierówka, kopalniak, czasem słupki grodzeniowe). Sprzedaż detaliczna odbywa się tylko na podstawie gotówkowej zapłaty za drewno przed wydaniem go z lasu. Zajmują się nią leśniczowie w swoich kancelariach w wyznaczone dni tygodnia. Jest też możliwość zakupu drewna w biurze nadleśnictwa.
Także w każdym leśnictwie jest możliwość samodzielnego wyrobienia i zakupienia drobnicy czy trzebionki opałowej w atrakcyjnych cenach (drewno PKN) według lokalnie ustalonych zasad. Szczegółowe informacje można uzyskać w każdej leśniczówce.
Na czym polega samowyrób drewna opałowego?
Samowyrób drewna, czyli pozyskanie go w systemie PKN (pozyskanie kosztem i staraniem nabywcy) to najtańszy sposób zaopatrzenia się w drewno. Każde leśnictwo w kraju, oprócz sprzedaży drewna opałowego pozyskanego kosztem skarbu (gotowe do wywozu wałki opałowe) posiada określoną pulę drewna (najczęściej drobnicy: gałęzi i trzebionki opałowej) przeznaczoną do zaopatrzenia w drewno opałowe lokalnego rynku.
W tym celu należy zgłosić się do miejscowego leśniczego, który wyznaczy miejsce wyrobu drewna (gałęzie i odpady drzewne po wykonanym zrębie, trzebieży lub czyszczeniu), przeszkoli z zasad bhp, ustali zasady przygotowania drewna i wystawi pisemne zezwolenie na wyrób. Jest ono jednocześnie zezwoleniem na wjazd do lasu w celu dotarcia do miejsca wyrobu drewna. W wyznaczonym terminie leśniczy dokona pomiaru i wyceny drewna i sprzeda je nabywcy, wystawiając dokument-asygnatę będący dowodem zakupu.
Nie każde drewno w lesie przeznaczone jest na opał, dlatego to leśniczy wyznacza nabywcy miejsce i rodzaj drewna do samowyrobu oraz określa zasady współpracy, których należy ściśle przestrzegać.
Które drewno będzie najlepsze na opał i jakie powinno mieć parametry?
Każdy klient leśniczówki ma swoje indywidualne preferencje co do rodzaju drewna opałowego. Zwykle najważniejsze jest kryterium cenowe. Chcemy, żeby drewno dało nam jak najwięcej energii, za jak najniższą cenę. W tym przypadku pomiędzy drewnem iglastym i liściastym nie ma większej różnicy. To pierwsze jest tańsze i łatwiej dostępne, a także zawiera więcej żywic i ligniny, które decydują o wartości opałowej drewna. Drewno liściaste ma jednak większą gęstość, a więc ta sama jego objętość co drewna iglastego (a przy zakupie płacimy za objętość, a nie wagę) da nam więcej energii.
Które drewno jest dla nas lepsze może zależeć od rodzaju pieca i paleniska. Drewno jest paliwem stałym, ale spala się głównie jako gaz drzewny wysokim płomieniem. Dlatego do dobrego spalania potrzebne jest duże palenisko, które zapewnia odpowiednią ilość bogatego w tlen powietrza. Mając mniejsze palenisko powinniśmy zdecydować się na drewno liściaste. Piec przygotowany do spalania węgla czy koksu w ogóle nie nada się do palenia drewnem.
Ważną sprawą jest też wilgotność drewna. Piękny, liściasty opał będzie spalał się kiepsko, gdy nie jest należycie wysuszony (sezonowany). W świeżo ściętym, zielonym drewnie woda może stanowić nawet połowę wagi. Źle wysuszone drewno wpływa też na osadzanie się smoły w kominie, na szybie kominka czy elementach pieca. Dlatego też tak wiele osób za „złote drewno" na opał uważa drewno akacjowe, które nawet świeże zawiera bardzo mało wody.
O fachową poradę dotyczącą opału możemy zawsze poprosić leśniczego, u którego zaopatrujemy się w drewno.
Czy leśnicy sprzedają świąteczne choinki?
Leśnicy czasem jeszcze sprzedają świąteczne choinki, choć staje się to powoli domeną prywatnych szkółek i przedsiębiorców. Aby zakupić choinkę prosto z lasu, należy skontaktować się z miejscowym nadleśnictwem lub bezpośrednio z leśniczym. Sprzedaż dokonywana jest najczęściej za pomocą asygnaty według zasad przyjętych dla sprzedaży drewna. Część nadleśnictw prowadzi plantacje choinkowe lub przygotowuje świąteczne choinki w swoich szkółkach, czasem sprzedawane są też drzewka pochodzące z planowanych zabiegów gospodarczych. Nie ma natomiast możliwości, aby samodzielnie wybrać się do lasu i wyciąć upatrzone drzewko.
Warto też pamiętać, że wyhodowanie 1,5-3 m choinki trwa od 8 do 15 lat.
Czy kubik drewna stosowego to to samo co metr drewna?
- Panie leśniczy! Chciałem kupić 10 metrów drewna opałowego w wałkach, a pan napisał na asygnacie tylko 6,5 kubika… - takie wątpliwości dość często pojawiają się u nabywców drewna. Podobne z pozoru pojęcia kryją zupełnie inne wartości – jeśli kupimy metr sześcienny (kubik) opału, będziemy go mieli często prawie dwa razy więcej niż przy zakupie drewna mierzonego w metrach przestrzennych.
Metr przestrzenny (mp) określa ilość drewna w korze ułożonego w pryzmę o wymiarach 1 x 1 x 1 m. Są to wałki drewna pomierzone razem z wolnymi przestrzeniami pomiędzy nimi. To pomocnicza, szacunkowa miara drewna.
Kubik, to potoczna nazwa metra sześciennego. 1m3 określa ilość czystego, pozbawionego kory drewna, jaka mieści się w pryzmie o wymiarach 1 x 1 x 1 m przy założeniu, że między poszczególnymi wałkami nie ma wolnych przestrzeni. Jest to więc kostka litego drewna 1x1x1m, czyli wartość czysto hipotetyczna. Jest to podstawowa, oficjalna miara drewna, służąca do ewidencji ilości drewna.
Cena przy zakupie jest naliczana według liczby m3. Istnieją specjalne przeliczniki mp na m3 i odwrotnie, różne w zależności od rodzaju i długości drewna. 1mp drewna sosnowego w metrowych wałkach to 0,65 m3. Z kolei 1m3 pomnożony przez mnożnik 1,54 daje nam 1 mp.
Jestem właścicielem lasu. Czy są jakieś limity ilości drewna, które mogę z niego pozyskać? Jak to zrobić zgodnie z prawem?
Każdy właściciel gruntu, oznaczonego w ewidencji jako las (symbol „Ls"), powinien mieć plan urządzania lasu lub uproszczony plan urządzania lasu. Jeżeli go nie ma, to powinien wystąpić do starosty, który z mocy Ustawy o lasach sprawuje nadzór nad lasami prywatnymi, o wydanie decyzji określającej zadania gospodarki leśnej. We własnym lesie należy oczywiście gospodarować zgodnie z zapisami ustawy o lasach, która obowiązuje dla wszystkich lasów, bez względu na formę ich własności, ale także respektować przepisy ustawy o ochronie przyrody oraz gospodarować według zasad hodowlanych, ochrony lasu i ochrony przeciwpożarowej.
Ile drewna można wyciąć w prywatnym lesie w toku normalnych prac gospodarczych zaplanowano we wspomnianym uproszczonym planie urządzania lasu.
Po wycięciu drewna należy zwrócić się do leśniczego nadzorującego lasy prywatne o zalegalizowanie pozyskanego surowca, nawet jeśli przeznaczamy go na własny użytek (kto nadzoruje określony las dowiemy się w starostwie). Należy znać numer działki i obręb geodezyjny, gdyż ułatwi to współpracę z nadzorującym las prywatny. Wystawi on świadectwo legalności pozyskanego drewna i ocechuje je, nabijając plastikowe płytki koloru niebieskiego. Drewno należy przygotować do ocechowania samodzielnie dokonując jego odbiórki, tzn. dokonując pomiarów dłużyc lub stosów. Osoba nadzorująca prywatny las udzieli także bezpłatnej porady dotyczącej zasad prowadzenia gospodarki leśnej na naszej działce.
Asset Publisher
Asset Publisher
Projekty środowiskowe
Projekty środowiskowe
RETENCJA GÓRSKA
Projekt pn. „Przeciwdziałanie skutkom odpływu wód opadowych na terenach górskich. Zwiększenie retencji i utrzymanie potoków oraz związanej z nimi infrastruktury w dobrym stanie" realizowany w ramach III Priorytetu Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko.
Budżet projektu: ok. 172 mln zł.
Czas realizacji: 2007 – 2014 r.
Beneficjent: Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe.
Celem projektu jest spowolnienie odpływu wód z terenów górskich poprzez zwiększenie możliwości retencyjnych zlewni. Pozwoli to na zminimalizowanie negatywnych skutków zjawisk naturalnych w postaci: powodzi, niszczącego działania wód wezbraniowych oraz suszy na górskich obszarach leśnych.
W ramach projektu zaplanowano działania zwiększające możliwości retencyjne obszarów górskich (m.in. budowę zbiorników, renaturyzację potoków i obszarów podmokłych), chroniące stoki przed nadmiernym spływem powierzchniowym oraz gwarantujące utrzymanie właściwego stanu technicznego istniejącej infrastruktury hydrotechnicznej. W skład zadań inwestycyjnych będą wchodzić kompleksowe zabiegi łączące przyjazne środowisku metody przyrodnicze i techniczne.
Projekt realizowany na terenie 55 nadleśnictw w 5 regionalnych dyrekcjach Lasów Państwowych
W ramach RDLP w Krośnie w projekcie uczestniczą nadleśnictwa: Baligród, Bircza, Brzozów, Cisna, Dynów, Kańczuga, Kołaczyce, Komańcza, Krasiczyn, Lesko, Lubaczów, Lutowiska, Mielec, Narol, Rymanów, Strzyżów, Stuposiany, Ustrzyki Dolne
W wyniku realizacji projektu zostanie wykonanych 500 obiektów, ilość zretencjonowanej wody wyniesie ok. 600 000 m3. Łączny szacowany koszt wydatków kwalifikowanych wynosi prawie 50 mln zł netto.
w Nadleśnictwie Mielec
W ramach projektu pod nazwą „Przeciwdziałanie skutkom odpływu wód opadowych na terenach górskich. Zwiększenie retencji i utrzymanie potoków oraz związanej z nimi infrastruktury w dobrym stanie" w Nadleśnictwie Mielec zostanie wykonanych 5 obiektów, w tym modernizacja 3 zbiorników retencyjnych oraz budowa przepustu i zastawki. Modernizacji poddane zostaną dwa zbiorników bezodpływowe (w leśnictwach Cyranka i Szydłowiec) oraz jeden zbiornik przepływowy (w leśnictwie Ostrowy). Łączna ilość zretencjonowanej wody w zbiornikach po modernizacji wyniesie 19 794 m.3 Łączna wartość netto wspomnianych zadań inwestycyjnych wyniesie blisko 630 tys. netto.
POLIGONY
Nadleśnictwo Mielec uczestniczy w realizacji projektu "Rekultywacja na cele przyrodnicze terenów zdegradowanych, popoligonowych i powojskowych zarządzanych przez PGL LP"
Projekt realizowany w ramach II osi priorytetowej Programu Operacyjnego UE Infrastruktura i Środowisko - strona programu www.pois.gov.pl w ramach działania 2.2. Przywracanie terenom zdegradowanym wartości przyrodniczych i ochrona brzegów morskich. Koszt całkowity projektu to 130 mln zł. Jest on realizowany na terenie całej Polski w 58 nadleśnictwach, a jego działania obejmą zasięgiem obszar ponad 30 000 ha.
Celem projektu jest przywrócenie wartości przyrodniczych terenom pozostającym w zarządzie PGL LP zdegradowanym w wyniku działań wojskowych.
W ramach projektu realizowane będą następujące działania:
1. Wykonanie rozpoznania saperskiego i oczyszczenia terenów z przedmiotów wybuchowych i niebezpiecznych
2. Ocena przyrodnicza terenów
3. Ocena geośrodowiskowa terenów
4. Usuwanie zanieczyszczeń gruntowych
5. Rozbiórka lub zabezpieczenie obiektów powojskowych i porządkowanie terenu
6. Przygotowanie i rewitalizacja podłoża gruntowego
7. Działania związanie z ochroną gatunków i siedlisk
8. Odnowa i przebudowa drzewostanów z dostosowaniem ich składu gatunkowego do warunków siedliskowych
Wszelkie informacje związane z projektem można znaleźć na stronie internetowej Jednostki Realizującej Projekt - Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych, które z ramienia beneficjenta Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe koordynuje projekt.
Adres strony internetowej projektu:
www.ckps.lasy.gov.pl zakładka Projekty PGL LP - Rekultywacja poligonów
Projekt realizowany na terenie 57 nadleśnictw w 15 regionalnych dyrekcjach Lasów Państwowych
W ramach RDLP w Krośnie w projekcie uczestniczą nadleśnictwa: Lubaczów, Mielec i Tuszyma
W wyniku realizacji projektu zostanie rozminowanych ok. 850 ha terenów oraz rozbiórka i zabezpieczenie obiektów powojskowych
W Nadleśnictwie Mielec
W ramach realizowanego projektu „Rekultywacja na cele przyrodnicze terenów zdegradowanych, popoligonowych i powojskowych zarządzanych przez PGL LP" w Nadleśnictwie Mielec zostanie przeprowadzone rozpoznanie i oczyszczenie saperskie terenów o powierzchni 443,88 ha. Przeznaczone do oczyszczenia saperskiego powierzchnie znajdują się na terenie leśnictw Cyranka i Mościska. W ramach prowadzonych prac przedmioty niebezpieczne odnalezione przez cywilna firmę saperską są podejmowane z głębokości do 1 m. Na terenie objęty pracami oczyszczania saperskiego znajdują się duże ilości niewypałów i niewybuchów (pociski artyleryjskie, bomby lotnicze, granaty, miny przeciwpancerne i przeciwpiechotne, amunicja strzelecka) stanowiących pozostałość po stacjonujących na tym terenie w czasie II Wojny Światowej jednostkach Wehrmachtu oraz w okresie powojennym Wojskach Radzieckich. Do lat siedemdziesiątych XX wieku obszar ten znajdował się w granicach poligonu Ludowego Wojska Polskiego.
 |
 |
|
 |
Przebudowa budynku na Powiatowe Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej przy Nadleśnictwie Mielec
Plany stworzenia centrum edukacji przy Nadleśnictwie Mielec sięgają lat 90-tych XX wieku. Jednak dopiero w roku 2010 Nadleśnictwo Mielec uzyskało wsparcie w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego na projekt pod nazwą: „Przebudowa budynku na Powiatowe Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej przy Nadleśnictwie Mielec." Projekt ten uzyskał dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego na lata 2007-2013, Oś Priorytetowa 4 „Ochrona środowiska i zapobieganie zagrożeniom". Realizację przedsięwzięcia wsparły finansowo również Gmina Miejska Mielec oraz Starostwo Powiatowe w Mielcu. W ramach projektu dokonano przebudowy istniejącego dotychczas budynku hydroforni na obiekt umożliwiający prowadzenie zajęć dydaktycznych przez szkoły Powiatu Mieleckiego.
Następnym etapem inwestycji było wyposażenie Centrum w sprzęt elektroniczny i komputerowy oraz materiały edukacyjne takie jak programy multimedialne, filmy edukacyjne na DVD oraz literatura przyrodniczo-leśna. Wymienione wyposażenie pozwoli w przystępny sposób przedstawiać rozmaite tematy z zakresu edukacji przyrodniczo-leśnej.
Powiatowe Centrum Edukacji-Przyrodniczo Leśnej, położone w bezpośrednim sąsiedztwie biura Nadleśnictwa Mielec, przy ul. Partyzantów 11, stało się miejscem zajęć edukacyjnych m.in. dla dzieci i młodzieży szkół podstawowych i gimnazjalnych z terenu Powiatu Mieleckiego oraz ciekawych wykładów i spotkań z zaproszonymi gośćmi. Obok sali dydaktycznej z 18 stanowiskami komputerowymi w ośrodku powstała również historyczna kancelaria leśniczego, w której zgromadzone zostały eksponaty związane z pracą leśników i prowadzoną przez nich na przestrzeni wielu ostatnich lat gospodarką leśną.
Do bezpośrednich celów utworzenia Powiatowego Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej należy zaliczyć:
1. Utworzenie i udostępnienie mieszkańcom powiatu mieleckiego w 2011 roku obiektu bezpośrednio związanego z ochroną przyrody i edukacji;
2. Zwiększenie znaczenia Nadleśnictwa Mielec w kształtowaniu świadomości ekologicznej mieszkańców powiatu;
3. Rozpowszechnienie wiedzy wśród społeczności lokalnej o obszarach chronionych na terenie powiatu mieleckiego;
4. Rozwijanie zainteresowań dzieci i młodzieży zagadnieniami ochrony środowiska, ekologii oraz pogłębiania i poszerzania wiedzy z dziedziny zrównoważonego rozwoju;
5. Promocja obszarów chronionych Nadleśnictwa Mielec;
6. Rozwój świadomości ekologicznej i ochrony środowiska wśród mieszkańców powiatu mieleckiego;
7. Rozwój współpracy pomiędzy Nadleśnictwem Mielec a innymi organizacjami, jednostkami zainteresowanymi tematyka edukacji ekologicznej i ochrony środowiska;
8. Kształtowanie proekologicznych postaw i zachowań wśród dzieci i młodzieży.
Długookresowym celem przedmiotowej tej inwestycji jest osiągnięcie dojrzałej postawy lokalnego społeczeństwa w zakresie edukacji ekologicznej poprzez propagowanie idei ekorozwoju.
Kanalizacja ruchu turystycznego na obszarze Natura 2000 w Puszczy Sandomierskiej
Koszty realizacji projektu w przypadku Nadleśnictwa Mielec wyniosły ogółem 204 951,46 PLN (w tym koszty kwalifikowane kwalfikowalne 167 993 PLN). W ramach projektu w naszym nadleśnictwie odremontowano istniejące ścieżki przyrodniczo-leśne: „Do Bobra", „Podróżnik", „Trześń", „Ostrowy." W ramach remontu odrestaurowano stare tablice edukacyjne, ławki, stoły, kładki, kosze i mostki oraz ustawiono nowe. Wybudowano również 4 miejsca zatrzymania: w Mielcu, Szydłowcu, Czajkowej i Trześni wyposażone w ławki, tablice edukacyjne, kosze, stoły, paleniska i wiaty drewniane do ochrony przed deszczem. Cały projekt objął swoim zasięgiem 129 116 ha obszaru chronionego w ramach Natury 2000. Realizację projektu na terenie Nadleśnictwa Mielec zakończono zgodnie z harmonogramem prac w grudniu 2010 roku.
Przeciwdziałanie skutkom odpływu wód opadowych na terenach górskich.
Zwiększenie retencji i utrzymanie potoków oraz związanej z nimi
infrastruktury w dobrym stanie
Kolejnym przedsięwzięciem finansowanym ze środków Unii Europejskiej realizowanym na terenie Nadleśnictwa Mielec jest projekt pod nazwą: „Przeciwdziałanie skutkom odpływu wód opadowych na terenach górskich. Zwiększenie retencji i utrzymanie potoków oraz związanej z nimi infrastruktury w dobrym stanie." W jego ramach Nadleśnictwo Mielec realizuje inwestycje polegające na modernizacji 3 dotychczas istniejących zbiorników retencyjnych. Modernizacja polega m.in. na utrwaleniu skarp zbiorników oraz ich pogłębienia pozwalającego zwiększyć objętość retencjonowanej wody przy jednoczesnej dbałości o bytujące w zbiorniku i jego sąsiedztwie gady, płazy i ptaki. Jeden ze zbiorników znajduje się we wsi Ostrowy Baranowskie a dwa pozostałe w miejscowości Przyłęk. Projekt jest realizowany w ramach III oś priorytetowa Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko – „Zarządzanie zasobami i przeciwdziałanie zagrożeniom środowiska" przez jednostki organizacyjne Lasów Państwowych z terenu górskich Dyrekcji Regionalnych Lasów Państwowych. Całkowita wartość brutto projektu w skali kraju wyniesie ponad 172 mln PLN. Projekt jest działaniem kompleksowym realizowanym w newralgicznych obszarach zlewni. łączy aspekty retencjonowania wody i ochrony przeciwpowodziowej kładąc zdecydowany nacisk na realizację niewielkich inwestycji w początkowym biegu rzek i strumieni w zlewniach. Celem projektu jest spowolnienie odpływu wód z terenów górskich poprzez zwiększenie możliwości retencyjnych zlewni. Pozwoli to na zminimalizowanie negatywnych skutków zjawisk naturalnych w postaci: powodzi, niszczącego działania wód wezbraniowych oraz suszy na górskich obszarach leśnych. Koszt realizacji projektu w Nadleśnictwie Mielec to ponad 690 tys. zł. Zakończenie realizacji projektu zaplanowano na rok 2013.
Rekultywacja na cele przyrodnicze terenów zdegradowanych, powojskowych i popoligonowych zarządzanych przez PGL LP
W projekcie uczestniczy 57 nadleśnictw w całej Polsce (koszt projektu ogółem to 159 mln zł) Jednostką realizującą projekt jest Centrum Koordynacji Projektów w Warszawie. W ramach projektu w Nadleśnictwie Mielec wykonane zostanie rozpoznanie i oczyszczenie saperskie terenu na powierzchni 443,80 ha. Koszty wykonania prac saperskich w ramach projektu w Nadleśnictwie Mielec szacuje się na około 1 500 tys. PLN. Rozminowanie przeprowadzone zostanie w leśnictwach Cyranka i Mościska. Jest to obszar byłego, utworzonego w 1940 r. niemieckiego poligonu wojskowego, który w 1945 r. przejęty został przez Wojsko Polskie. Poligon został zlikwidowany w 1976 roku. W latach 1944-45 na tym terenie stacjonowały liczne jednostki Armii Radzieckiej. Po jednostkach wojskowych pozostały duże ilości niewybuchów i niewypałów – przede wszystkim pocisków artyleryjskich, bomb lotniczych, a także amunicji strzeleckiej. W bieżącym roku przeprowadzone zostaną procedury mające na celu wyłonienie wykonawców prac. Zasadnicze prace saperskie przeprowadzone zostaną w latach 2012-2013.